Üsküdar Üniversitesinden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Erdoğan, “yalnızlık” ve “seçilmiş yalnızlık” olgularına ait değerlendirmede bulundu. Erdoğan, son yıllarda toplumsal hayatın içinde yalnız hayatı kutsayan, onu bireylerin bir tercihi olarak sunan “seçilmiş yalnızlık” olarak isimlendirilen bir akım olduğunu anlattı.
Prof. Dr. Erdoğan, yalnızlığın “yalnız olmak”, “yalnız yaşamak” ve “yalnız hissetmek” olarak üç kavram halinde ele alınabileceğini söz ederek, “Bu kavramlardan yalnız olmayı toplumsal bütünleşme eksikliği ve yalnız yaşamayı aile yokluğu çerçevesinde inceleyebiliriz. Yalnız hissetmek ise yalnızlığı toplumsal bir tecrübe olarak algılamaktır. Bu tecrübe ister toplumsal tecritten kaynaklanan durumlardan olsun ister mesleksel ya da ailevi durumlar çerçevesinde olsun kişinin kendisini yalnız hissetmesiyle ilgili bir durumdur.
Birey çağdaş toplumun içindeki zehirleyici münasebetlerden, güvencesizlikten, mutsuzca yapmak zorunda kaldığı mesleğinden ve istikrarsız aile bağlantılarından kendini korumak için kaçar. Yalnız yaşadığı meskeni sığındığı kutsal bir yer haline getirir. Yani toplumsal temasların kendisi bile insanın kendisini ‘Yalnız hissetmesine’ neden olabilir.” bilgisini verdi.
“Yalnız yaşamak” olgusunun günümüzde daha çok seçilmiş yalnızlıkla ilişkilendirildiğini tabir eden Erdoğan, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Yalnızlığı bu formda tanımlayanlar, onu toplumsal bir sorun olarak görmekten çok yeni bir ömür biçimi olarak görüyor. Bu tek yaşayan bireyler toplumdan izole olmuş, toplumsal bağları zayıf ya da olmayan şahıslar olarak ele alınmıyor. Öznesi bekarlar olan bu toplumsal küme akşamları tek uyumayı seçmiş lakin birlikte toplumsal aktivitelere katılan ve ‘mutlu’ şahıslar olarak lanse ediliyor.
Topluma hükümran olan bireycilik ve kapitalist sistemin arzuladığı tüketim kültürü ile uyumlu bu yaklaşım yalnızlığı ‘olumsuz bir prizmadan kurtarmak için -solo yaşam-‘, ‘tek başına ömür’ biçiminde tekrar formüle ediyor. Bu pembe gözlüklü bakışı pek gerçek bulmuyorum. Bu ömür biçimi bir seçimden çok yapısal ve kültürel nedenlerle insanların içine itildikleri bir durum.”
“YALNIZ YAŞAYANLAR TANINAN KÜLTÜR ESERLERİNDE KLİŞE HALİNE GELEN HAYATLAR SÜRMEMEKTE”
Popüler medya eserleri ve toplumsal medya tarafından pompalanan, oburlarının sorumluluğunu almadan yalnızca kendisi için yaşayan, haz peşinde koşan bireylerin adeta “kutsandığını” kaydeden Prof. Dr. Erdoğan, yalnız yaşayanların sayısının artmasının, konut kullanımından mesken eşyalarına kadar birçok eserin daha fazla kullanılmasına ve satılmasına neden olduğunu, cümbüş ve turizm bölümü için de yalnız yaşayanların düzgün bir müşteri kitlesi olarak görüldüğünü anlattı.
Erdoğan, tanınan kültürde gösterilmek istenene rağmen gerçek hayatta durumun çok farklı olduğunu belirterek, “Ancak yalnız yaşayan bekar erkekler ve bayanlar bu tanınan kültür eserlerinde klişe haline gelen ömürler sürmemektedir. Gerçekler, medya tarafından topluma sunulan düşlerden çok daha farklıdır. İster gelişmiş sanayi toplumlarında olsun ister Türkiye üzere gelişmekte olan bir ülkede olsun ‘seçilmiş yalnız’ birçok birey için ruhsal, ekonomik ve toplumsal münasebetler açısından çok istikametli, güçlü bir imtihandır. Yalnızlıktan kurtulmanın en uygun yolu manalı bir hayat yaşamaktır. Manalı bir hayat bizi bir maksat doğrultusunda bir toplumsal etrafa de bağlar, yalnızlık hissinden de kurtarır.” değerlendirmesini yaptı.
Modern toplumda herkesin gittikçe daha yalnızlaştığını, zorlaşan hayat kaidelerinin da alakaları olumsuz etkilediğini belirten Erdoğan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Tüm yaş kümeleri içinde kendilerini en fazla yalnız hissedenler 30’lu yaşlardaki beyaz yakalılardır. Çünkü üniversite çağındaki gençlerin ve yeni mezunların hala şimdi tüketilmemiş bir arkadaş etrafları var. Bu küme hem kendisi ile emsal zevkleri paylaşan ve hem de bol bol vakti olan arkadaşları yahut partner adaylarını etraflarında bulabiliyorlar. Üstelik gençlikte beklentiler ve maddi imkanlar daha düşük olduğundan maddiyat alakaların kurulmasında öbür yaş kümelerine nazaran daha az belirleyici oluyor. Lakin okul ile alakanın kesildiği ve çalışma hayatına başlanılan yıllarda insanların yakın toplumsal alanları daralıyor, akran kümeleri içinde aile hayatının içine girenler artıyor, etrafı arkadaştan çok kendine rakip olarak gördüğü ofis arkadaşlarıyla doluyor.
Bu yalnızlaşmanın sonuçlarını çöpçatan sitelerinin kullanıcı profillerinde de görüyoruz. Arkadaş etrafının daraldığı 25-35 yaş kümesi tüm buluşma platformlarında en büyük kümesi oluşturuyor. Yaş ilerledikçe çift hayatı içinde olanların oranı arttığından bu platformların kullanım oranları azalmaktadır. Fakat ileri yaş kümelerinde da bilhassa günümüz toplumunda süratle artan boşanmalar, kapitalist toplumun bireyciliği ve yalnız yaşamayı destekleyici teknoloji ve hizmetler geliştirmesi yalnız yaşamayı kıymetli bir seçenek olarak karşımıza çıkarıyor.”